Kaynak Dergisi Makaleleri - Takım Üyesi Olma

Bu makalede Attalar diğer adlarıyla Yaprak kesici karıncalar , amazon ormanlarında yürüttükleri olağanüstü ekip çalışması, organizasyon anlatılmaktadır. Yaprak kesici karıncalarn dünyası, iş yaşamında ekip çalışmasının temelini oluşturan kavramlar ve o kavramların işlerlik kazanmasıyla ortaya çıkan mükemmeliği farklı bir açıdan sergilemektedir. Bireysel güçler, bireysel yetenekler ve çabalar bir amaç doğrultusunda uyum içinde birleştirildiğinde başarı için tükenmez bir güç elde edilebileceğini gösteriyor.

Güven, açıklık ve dürüstlük, bir çalışma ortamında işbirliğinin ne ölçüde gerçekleşeceğini belirler. Güven duygusu, sağlıklı bir ekip çalışmasının temelini oluşturur. Güven duygusunun varlığı ile dostlukları, evlilik ilişkilerini, ortaklıkları ve iş anlaşmalarını başlatmak mümkün olur. Kısacası güven duygusu iş hayatında, sosyal hayatta ve özel hayattaki her türlü ilişkinin temelindeki harçtır. İnsanın kendisine güven duyması, kendini ve sınırlarını kabul etmesi ile başlar ve kendi iç sesine kulak vermesiyle şekillenir. İnsanın temel ahlaki değerlerini ve bu konudaki kararlılığını içine alır. Örneğin, kişi yanlış olduğuna inandığı bir şeyi “başkaları yapıyor” diye yapmaz. Başkalarına güvenmek, geçmiş yaşantılarımız ve “durumun” karşılıklı etkileşiminin sonucudur. Başkalarına güven, şu faktörlere bağlıdır. Güven ve risk birbirine bağlı iki kavramdır. Sonuç insanlara ne kadar zarar verecek ise “güven duymak” o kadar zorlaşır. Sonuç hiç bir risk içermiyorsa “güven duymak konu olmaz.” İnsanlar risk sonucu uğrayacağı zararı azaltmak için çok kere daha az güven duygusu gösterirler. Başka birinin bizim duygularımızı, ihtiyaçlarımızı hesaba kattığını ve ilgilendiğini fark edersek güven duyarız. İlgisizlik ve aldırmazlığın fark edilmesi güvensizlik duygusunu doğurur.

Öyle üç rakam söyleyin ki, “yardımı, acıyı, üzüntüyü, sevinci, korkuyu, hızı, vefayı, cefayı, uykusuzluğu, 24 saat 7 gün kesintisizliği”, çağrıştırsın!.. Evlendiğiniz günü mü hatırladınız? Yaklaştınız, çünkü bu kavramların hepsi aile yaşamını hatırlatıyor. Belki de 112 ekibini iş hayatındaki ekiplerden ayıran en önemli özellik, 24 saati bir aile gibi yaşamaları ve bu arada işlerini yapmalarıdır. Yemek yerken, lavabodayken, telefonla konuşurken, çay içerken, uyurken, kitap okurken, göreve çıkış emri gelir ve her şeyi bırakıp, ekibinizle birlikte belirsizliğe doğru yola çıkarsınız.

Canlılar dünyasında işbölümün ortaya çıkışı, evrim sürecinin kavşak noktalarından biridir. Binlerce yıllık varolma mücadelesinin ardından bugüne ulaşabilen türler bunu, zorlukları elbirliği ve işbirliğiyle aşabilmiş olmalarına borçludur. Ancak böyle bir örgütlenme sayesinde hayvan türleri dev yuvalar inşa ederek barınmış ve çoğalmışlar, cüsselerinin kat kat üstünde hayvanları avlayarak beslenmiş ve hayatı sürdürebilmişlerdir. Yaban doğa koşulları altında yaşayan hayvan türleri, hayatta kalmaya ve türlerini sürdürmeye çalışırlar. Doğadaki ekip çalışması bu ihtiyaçtan doğmuştur.

Duygusal zeka, 1995'ten bu yana işletme literatürüne girmiş ve önemi giderek artmıştır. Başlangıçta “duygusallık”la karıştırılan ve biraz da küçümsenen duygusal zeka, bugün meslek basamaklarında yükselmenin vazgeçilmez parçası olarak görülmektedir. Duygusal zekanın bu kadar önem kazanmasının ardında yatan esas gerçekler nelerdir?

Türk kültürü, ekip çalışmasına daha yatkın olduğu halde bu konuda dünyanın en bireyci toplumlarından bilgi aktarımı yapmak, büyük bir çelişkidir. Bilimsel araştırmalara göre, Türk kültürü bireycilik ve toplumculuk ölçeğinde, toplumculuğa daha yakındır. İnsan kaynakları alanında 21. yüzyılın ilk çeyreğine üç kavram damgasını vuracaktır: Bunlar, ekip çalışması, liderlik ve eğitimlerin ölçülmesidir. Türk kültüründe varolan sıkı aile bağları, uygun liderlikle birleştiği zaman, ekip çalışması için sınırsız bir güç oluşturur.

Prof. Dr. Acar Baltaş ve Prof. Dr. Zuhal Baltaş dünyayı saran “ekip çalışması” fırtınasına, İngiltere'de konuk öğretim üyesi olarak görev yaptıkları yıllarda tanık oldular. Türkiye'de, bir ekip oluşturma ve geliştirme semineri başlatmaya karar verdiler. Türk kültürünün özgün değerlerinin ekip çalışmasına sağlam bir temel oluşturacağını sezinliyor, ekipleri zorlayacak kültürel özelliklerin ise güçlü bir eğitimle aşılabileceğine inanıyorlardı. Sonraki yıllarda Türk iş dünyasında dalga dalga yayılarak güçlü bir etki yaratan Baltaş-Baltaş EOG (Ekip Oluşturma ve Geliştirme) semineri böyle doğdu.

1994-2002 yılları arasında, haftada en az bir kere üç veya beş günlük versiyonunu yönettiğim Ekip Oluşturma ve Geliştirme seminerleri sırasında, Türkiye'deki uluslararası, ulusal kurumsal olan olmayan büyük, küçük bir noktada veya ülke çapında çok noktada iş yapan endüstriyel üretim yapan veya hizmet üreten her türlü kuruluş, deyim yerindeyse en mahrem sırlarını benimle paylaştı ve çalışma hayatıyla ilgili çok değerli ve eşsiz bir deneyim kazanmamı sağladı. Bütün bu süre içinde, Türkiye'ye özgü ve çalışma hayatını derinden etkileyen özellikleri saptama fırsatım oldu. Bu özelliklerde en çarpıcı olanlar bana göre olgunlaşma eksikliği be güven eksikliğidir. Normal koşullarda durulma döneminin, ortak bir değer sistemi geliştirme yönünde olması gerekirken, Türkiye'de iş hayatında bu süreç, “ben sana dokunmayayım, sen de bana dokunma” olarak formüle edilebilecek bir “sessiz anlaşma” ya dönüşmektedir. Çalışanlar nezaket zırhı ile kendilerini diğerlerinden uzak tutmakta ve ortaya çıkan sükûnet, uyumlu çalışma ortamı varmış gibi algılanmaktadır.

Günümüzde, birbirinden farklı alanlarda varlığını sürdüren kurumların pek çoğunda, çalışma ortamları genellikle 'açık ofis' şeklinde düzenleniyor. Bu durum, insanların birbirinin alanına kolayca girebilmesi, birbirinden daha kolay etkilenebilmesi anlamına geliyor. İnsanların birlikte yaşama kültürünü oluşturabilmesi, görgü kuralarına uymanın yanı sıra, duygularını ve davranışlarını kontrol edebilmekten, onlara, evrensel ve kurumsal değerlerin ışığında, kendilerine nasıl davranılmasını istiyorlarsa, öyle davranabilmekten geçiyor. Bunu yaparken de, bireyin kendisini kısıtlanmış hissetmemesi, kendini ofis ortamında gerçekleştirebilmesinin engellenmemesi de büyük önem taşıyor. Bayan Tertiplinin bilgisayarında ve dolabında her dosya ve belge kolayca bulunacak, birbiriyle bağlantı kurulabilecek şekilde düzenlemiştir. Masasının ve çevresinin sürekli temiz ve bakımlı olması konusunda diğer çalışanlara örnek olur